Wydawnictwo Znak - Dobrze nam się wydaje

Życie jest bajką

Baba Jaga jest w każdej z nas

Dubravka Ugrešić to znana autorka nie tylko powieści i zbiorów opowiadań, ale także esejów i szkiców krytycznoliterackich. Na rynku polskim ukazały się m.in. Muzeum bezwarunkowej kapitulacji, Nikogo nie ma w domu, Amerykański fikcjonarz czy Domowe duchy. Pisarka postanowiła wziąć udział w projekcie MITY, będącym łącznikiem między najwybitniejszymi współczesnymi pisarzami, którzy znane nam historie z dzieciństwa ubrali w nową szatę literacką i interpretacyjną. Mity jako teksty uniwersalne, mogą być przekładane na życie każdego człowieka i każdej społeczności. Promują uniwersalne wartości, tłumaczą wiele zjawisk i stają dla ludzi zwierciadłem życia i drogowskazem na przyszłość.


Dubravka pod lupę postanowiła wziąć mit o Babie Jadze, który poddała ponownej interpretacji przenosząc go na czasy współczesne. W książce Życie jest bajką poznamy historie dwóch kobiet połączone ze sobą wątkiem Jugosławii. Bohaterkami pierwszej z nich są pisarka oraz jej schorowaną matka. Rodzicielka przeszła właśnie chorobę nowotworową, która spowodowała przerzuty do mózgu będące przyczyną zapominania przez nią słów lub ich znaczenia. Prosi córkę, by odwiedziła jej miasto dzieciństwa. Niestety, po przyjeździe na miejsce dziewczyna zauważa, że po dawnych miejscach nie pozostało już nic.

 

Skomplikowane relacje łączące matkę z córką to najważniejsza część tego opowiadania.
Drugą część stanowi opowieść o trzech przyjaciółkach w podeszłym wieku, które postanowiły odwiedzić czeskie SPA. Niespodziewana wygrana pozwala im na spędzanie czasu na drogich zabiegach i wynajęcie basenu tylko dla siebie. Ich ostatni pomysł skończy się jednak tragicznie i całkowicie zmieni życie bohaterek. Co łączy wszystkie opisane kobiety?

 

Część trzecią książki stanowi napisane w formie listu wyjaśnienie dotyczące opowiadań poprzednich. Specjalistka do spraw folkloru i funkcji Baby Jagi w kulturze odpowiada na wszelkie wątpliwości i oddaje w ręce czytelnika poradnik Baba Jaga dla początkujących. Na pierwszy rzut oka tradycyjnej Baby Jagi w tekście nie znajdziemy. Dopiero wyjaśnienia zawarte w ostatniej części książki pozwalają ją dostrzec i, co gorsza, uświadomić sobie, że tak naprawdę kobieta ta tkwi w każdej z nas... Dubravka Ugrešić stworzyła książkę o bezradności, starości i samotności. Zniedołężnienie i strach przed śmiercią dotyka coraz większej rzeszy ludzi. Nie każdy potrafi sobie z tym poradzić, wskutek czego może stać się zgorzkniały, a często także i osamotniony. Powieść ta zwraca uwagę na wiele ważnych problemów XXI wieku. Genialna reinterpretacja mitu, którą każdy powinien przeczytać i poddać rozważaniom!


Recenzent: Anna Szczurek

Dubravka Ugrešić

Życie jest bajką

Tłumaczenie: Dorota Jovanka Cirlić

Baba Jaga jest w każdej z nas
Pamiętacie Babę Jagę? Tak, to ta stara kobieta z zakrzywionym nosem, która mieszka w chatce na kurzej stopce. W niektórych wersjach tej bajki ma córkę, w innych żyje samotnie. Jedno w tej postaci nigdy się nie zmienia: groteskowość jej wyglądu i uczucia, które wzbudza - strach, niechęć, a często odrazę. Ugrešić pokazuje różne oblicza Baby-Jagi, która w książce przybiera postać kobiety, właściwie kilku niezwykłych „staruszek”. Opowiadane przez autorkę historie odkrywają przed czytelnikiem zawiły świat kobiecego ducha. Ze skomplikowanej relacji matki i dojrzałej córki z młodą dziewczyną, która niespodziewanie pojawia się w ich życiu, wyłania się cały wachlarz odcieni zazdrości, rywalizacja i walka o granice własnego świata. W historii przyjaciółek: Pupy, Beby i Kukli, które wspólnie wybierają się w wakacyjną podróż, odkrywamy niemal wszystkie bolączki dojrzałych kobiet - poczucie osamotnienia, pragnienie miłości, tęsknotę za najbliższymi, bezradność. Nie brakuje tam jednak wielkiego apetytu na życie, ogromnego poczucia humoru i niespodziewanych zrządzeń losu. Życie jest bajką to prawdziwa, szczera, głęboka i niezwykle zabawna opowieść o tym, jak ciężko być kobietą. Zwłaszcza wtedy, gdy odkrywasz w sobie Babę Jagę...