Czyste sumienie?

Nakładem wydawnictwa „Znak" ukazała się powieść Charlaine Harris „Czyste sumienie". Dla tych, którzy przeczytali wcześniejsze trzy części cyklu: „Czysta jak łza", „Czyste szaleństwo" i „Czyste intencje" jest oczywiste, że warto kupić czwartą część, zwłaszcza, że to już przedostatnia książka o Lily Bard; piąty tom zakończył przed dziesięciu laty definitywnie tę serię.

Dla tych, którzy nie mieli dotąd przyjemności poznać przygód sprzątaczki z małego miasteczka Shakespeare w Arkansas, warto dodać kilka zdań wyjaśnienia. Charlaine Harris jest zapewne najlepiej znana w Polsce z cyklu powieści o Sookie Stackhouse, kelnerce- telepatce z Bon Temps w Luizjanie, która żyje w świecie niemal identycznym jak nasz, ale zamieszkałym nie tylko przez ludzi, ale i wampiry, wilkołaki i inne nadnaturalne stwory. Nagrodzony wielokrotnie i znany w Polsce cykl telewizyjnych filmów HBO nakręconych na podstawie tych powieści nosi tytuł „Czysta krew", do czego niewątpliwie nawiązują polskie tytuły książek z cyklu o Lily Bard. Tytuły oryginalne tych książek były całkiem odmienne i wykorzystywały skojarzenia z nazwą miejscowości, w której dzieje się akcja „Shakespeare".
Trzeba jednak podkreślić, że cykl o Lily Bard nie ma żadnych elementów fantastycznych. To klasyczne „kryminały", a jedynym ich podobieństwem do cyklu „o wampirach z Południa" jest konstrukcja: w obu przypadkach narratorką jest główna bohaterka, młoda (i piękna) kobieta z małego miasteczka na południu USA ukrywająca mroczną tajemnicę.

Wydawca reklamuje nowy cykl podobieństwem bohaterki do równie ciężko zranionej w młodości Lisbeth Salander ze szwedzkiej trylogii kryminalnej Stiega Larssona. Warto jednak zauważyć, że świat Charlaine Harris jest znacznie bardziej realistyczny. Niezwykła inteligencja, odwaga i sprawność bohaterki nie dają jej bynajmniej bajkowych bogactw, jakie „od niechcenia" zdobywa Lisbeth przez sieć komputerową. Przeciwnie, ciężko pobita lub ranna Lily martwi się może bardziej o to, jaką część kosztów leczenia pokryje jej ubezpieczenie, niż o sam przebieg rekonwalescencji. Charlaine Harris stoi mocno na ziemi i z jej książek możemy dowiedzieć się o dzisiejszym życiu w małych miasteczkach Południa nie mniej, niż dawniej z książek Faulknera, Caldwella czy Flannery O'Connor.

Ciekawe, czy znajdzie się w Polsce wydawca dla pierwszego chronologicznie cyklu powieści kryminalnych Charlaine Harris (pozbawionego elementów fantastycznych, podobnie jak cykl o Lily Bard). Bohaterką i narratorką tego cyklu, zakończonego osiem lat temu po wydaniu siedmiu tomów, jest Aurora Teagarden, bibliotekarka z kolejnego małego miasteczka na Południu, Lawrenceton pod Atlantą. Ta bohaterka, którą poznajemy jako nieśmiałą dwudziestopięciolatkę, a żegnamy po dziesięciu latach burzliwych przygód, jest najbardziej „codzienna" z postaci stworzonych przez Charlaine Harris, ale niemniej interesująca. Osobiście sądzę, że dopiero po wydaniu tych powieści wydawcy będą mogli naprawdę uznać, że ich sumienie jest czyste!

Wśród setek „bestsellerów", zalewających nasz rynek wydawniczy, powieści Charlaine Harris wyróżniają się rzetelnym rzemiosłem literackim, zręczną konstrukcją fabuły, a zwłaszcza intrygującymi bohaterkami - narratorkami, których przygody zachęcają czytelnika do lektury kolejnych tomów cyklu. Godny podziwu jest też fakt, że trzy z czterech cykli zakończyły się definitywnie po kilku tomach, a i czwarty ma się wkrótce zakończyć. Gdybyż wszyscy autorzy „sag" umieli się do tego zmusić...

Na koniec, dla tych, którzy poznali i polubili postać Lily Bard, a nie mają „uczulenia na wampiry": mały bonus - niech zajrzą do piątego tomu cyklu o Sookie Stackhouse, powieści „Martwy jak zimny trup", a znajdą w dwu scenach epizodyczne postacie detektywów, Lily i Jacka Leedsa. Co więcej, w jedenastym tomie cyklu pojawiają się oni ponownie! Najwyraźniej Charlaine Harris polubiła tę akurat bohaterkę nie mniej od czytelników, i nie chce się z nią definitywnie rozstać mimo zakończenia cyklu