Pamiętnik na trzy głosy

Pamiętnik kojarzy się z osobistymi, intymnymi zapiskami, które zazwyczaj publikuje się po śmierci autora. W pamiętniku Tereski Torres czytelnik nie znajdzie intymnych szczegółów ani głębokich refleksji. Pamiętnik jest raczej rodzajem powieści, w której przedstawiono suche fakty. Jest relacją o losach żydowskiej rodziny, obejmującą okres międzywojenny, czas II wojny światowej aż do lat '60.
W skrócie jest to historia o odnajdywaniu własnej tożsamości, wagi więzi rodzinnych, poczucia własnej wartości i odwagi, wierności przyjętym zasadom religii, które pomagają przeżyć najtrudniejsze sytuacje. Pisarka pozostawiła czytelnikowi ocenę tamtych wydarzeń i postaw bohaterów. Za wszelka cenę próbuje zachować racjonalizm i obiektywizm, przez co historia staje się bardziej prawdziwa.
Tereskę Torres, żydówkę polskiego pochodzenia, urodzoną we Francji, poznajemy niedługo przed przystapieniem do Komunii Świętej. Jej rodzice ukrywają przed znajomymi i dalszą rodziną przynależność do kościoła katolickiego. Kiedy to wyjdzie na jaw, rodzina zerwie z nimi wszelkie kontakty. Opowieść naszkicowana jest na tle Paryża lat międzywojennych. Akcja dzieje się też na terenach okupowanej Francji, Portugali, u wybrzeży Szkocji i w Wielkiej Brytanii. Wspomnienia autorki wzbogacone są listami rodziców, zwłaszcza ojca, Marka Szwarca - rzeźbiarza i malarza oraz matki Giny - pisarki.
Torres opisuje lata szkolne, młodzieńcze przyjaźnie i związek z reżyserem Levinem Meyerem. Bohaterka z podlotka wyrasta na dojrzałą kobietę i matkę. Pisząc pamiętnik, składa hołd swojemu narodowi i rodzinie, z którą się identyfikuje i którą podziwia. Jest to cenne świadectwo historyczne, ale też rodzaj sagi rodzinnej ukazanej na tle II wojny światowej

Recenzent: Agnieszka Bandzińska