Pozory mogą mylić

Ani FaNelli ma wszystko, o czym marzą kobiety na całym świecie - urodę, świetną pracę i narzeczonego o arystokratycznym pochodzeniu. Ani pracuje w jednym z najpopularniejszych magazynów dla kobiet, wkrótce wyjdzie za mąż za przystojnego, inteligentnego i obrzydliwie bogatego Luke'a. Jest najszczęśliwszą dziewczyną na świecie! A jednak jej uporządkowane i oparte na grze pozorów życie wkrótce się zmieni. Ani zostaje poproszona o udział w filmie dokumentalnym o tragicznych wydarzeniach sprzed 14 lat, w których odegrała znaczącą rolę. Nie zdaje sobie sprawy, że mroczne wspomnienia wrócą szybciej niż myślała, a fasada szczęścia i sukcesów zacznie pękać jak rozbite lustro.

Narracja prowadzona jest dwutorowo. Czytelnik śledzi przygotowania Ani do ślubu oraz wydarzenia z jej codziennego życia, przepełnione kąśliwymi uwagami kobiety i licznymi retrospekcjami, które początkowo zaburzają tok narracji (i trzeba przyznać, że skutecznie utrudniają czytanie. Dopiero po około 100 stronach przestało mi to przeszkadzać). Na zmianę poznajemy także jej przeszłość. Bohaterka miała wówczas 14 lat i przeniosła się do prestiżowej szkoły, która wydawała się spełnieniem jej marzeń. Miała nadzieję na zawarcie przyjaźni i zyskanie popularności, których nie doznała w poprzedniej szkole. Niestety mimo usilnych zabiegów Ani musiała trzymać się na uboczu wraz z innymi odrzuconymi uczniami. Tak poznała Artura, Dziewczynę-Rekina i innych wyrzutków, którzy byli stale wyśmiewani przez grupę bogatych i rozwydrzonych popularsów. Ani desperacko pragnąca akceptacji i zainteresowania stara się za wszelką cenę zasłużyć na ich szacunek - kupuje nowe ciuchy i chodzi na imprezy pełne alkoholu i seksu.

Powieść zaliczyć można do zyskującego na popularności nurtu domestic noir. Ten typ literatury porusza problematykę przemocy wobec kobiet, która mimo usilnych starań działaczek i edukatorem nadal jest marginalizowana. W końcu zakładająca krótką spódniczkę kobieta powinna zdawać sobie sprawę, ze ktoś może ją zgwałcić! Autorka przedstawia zatem tematykę tabu, o której mówi się niechętnie. Główna bohaterka doświadcza przemocy seksualnej, o której znaczeniu uświadamia sobie po miesiącach, a nawet latach. Z racji młodego wieku i upojenia alkoholowego dziewczyna nie zdawała sobie sprawy, z tego, co jej zrobiono. W przekonaniu kolegów i koleżanek oraz (o, zgrozo!) jej rodziców nie była ofiarą, a rozwiązłą kokietką, która niemalże sama spowodowała taki, a nie inny rozwój zdarzeń.

W ciągu kolejnych lat Ani realizowała młodzieńcze postanowienie. Opuściła rodzinne miasto i została kobietą sukcesu. Na czym polega sukces zdaniem Ani FaNelli? Jest synonimem luksusu i perfekcji, zarówno ubioru (czarne szpilki na niebotycznych obcasach, stroje znanych projektantów, markowe dodatki i droga biżuteria), jak i zachowania. Ani jest mistrzynią gry pozorów. Mówi to, co ludzie chcą usłyszeć, by zyskać ich sympatię - sprawnie manipuluje ludźmi, co pozwala jej na realizację celów. Wyznaje, że świadomie rozkochała w sobie bogatego Luke'a, aby pokazać wszystkim, że jej życie jest pasmem sukcesów. Mimo pięknej twarzy i okupionej wyrzeczeniami figury, wnętrze bohaterki jest mroczne. W głębi duszy Ani jest osobą pokręconą i zaburzoną, która nie potrafi przyznać się, czego tak naprawdę chce. Czy jej prawdziwa natura wyjdzie z ukrycia?

„Najszczęśliwsza dziewczyna na świecie" to książka intrygująca i interesująca. Do ostatniej strony nie przypuszczałam, jaką decyzję podejmie Ani - czy nadal będzie żyć w złudnym ,,idealnym" świecie, czy znajdzie w sobie siłę, by zawalczyć o własne szczęście? Nie ukrywam, że postępowanie bohaterki czasami bardzo mnie irytowało. Z początku wydawała mi się strasznie płytką materialistką, która źle traktuje ludzi. Po poznaniu jej tajemnicy zmieniłam zdanie i jej współczułam. Zrozumiałam, dlaczego starała się tak usilnie podążać za wizją idealnego życia - to był jej mechanizm obronny. Potrzebowała ochrony przed nikczemnością, której doświadczyła. Kiedy postanowiła zawalczyć o odzyskanie dobrego imienia, bardzo mocno jej kibicowałam.

Ta powieść jest dla mnie wyjątkowa, bo bez ogródek piętnuje materialistyczne społeczeństwo amerykańskie. Pod fasadą blichtru i błyskotek kryją się ludzie z mroczną przeszłością, którzy występowali w roli kata lub ofiary. Autorka pokazuje, że styl życia kreowany przez kolorowe magazyny i popkulturę (w tym przez serial „Seks w wielkim mieście") jest piękną ułudą, pod którą skrywana jest słabość. Ta powłoka, pod którą próbuje się ukryć współczesny człowiek, pęka z hukiem i nie pozostawia po sobie nic.

Jessica Knoll wie, jak wzbudzić zainteresowanie i przykuć uwagę mediów. Sprawnie żongluje znanymi w USA markami i przejawami mody. Wie, gdzie można zjeść modny, bardzo drogi, ale mikroskopijnej wielkości posiłek, gdzie iść na imprezę i bez czego nie obejdzie się prawdziwa fashionistka. Przez lata była związana z magazynem „Cosmopolitan". Była częścią tej machiny kreującej jakość życia, która postulowała konkretną wizję rzeczywistości. W powieści drwi z tego powierzchownego, opartego na pozorach i kulcie przedmiotu, życia, które dawniej pomagała tworzyć. Z chirurgiczną precyzją kroi swoją bohaterkę na kawałki i ukazuje każdy aspekt jej kruchej i mrocznej psychiki.

Do sięgnięcia po tą książkę zapewne skłoni Was fakt, iż nieszczęście, którego ofiarą stała się Ani, nie jest tylko wymysłem autorki. Jessica Knoll współdzieli sekret bohaterki, która dopiero po wielu latach decyduje się na wyznanie prawdy i ukazanie prawdziwych emocji. Pisarka najpierw ukazuje traumę Ani, a potem swoją. Kto wie, może dzięki tej książce znów zacznie się debatę na temat praw kobiet i traumy, której wiele z nich doświadczyło, ale nigdy nie miało odwagi, by o niej opowiedzieć? Mam taką nadzieję.
Po prostu polecam!

Recenzent: Anna Kaczmar