Realistyczny obraz najwiekszej bitwy

Bitwa o Anglię, pod Stalingradem, Kurskiem, o Midway czy walki o Berlin to jedne z najważniejszych i najbardziej znanych działań zbrojnych II wojny światowej. Często jednak w tego typu wyliczankach pomija się Moskwę - stolicę ówczesnego Związku Radzieckiego. Pamięć temu miastu i jego mieszkańcom, a w pewnym stopniu też szacunek, zwraca Rodric Braithwaite w książce „Moskwa 1941. Największa bitwa II wojny światowej".
Już od pierwszych stron przedstawiony jest druzgocący dowód na słuszność tytułu wydawnictwa. „Pod względem liczby walczących bitwa o Moskwę była największą bitwą drugiej wojny światowej, a tym samym największą bitwą w dziejach. Po obu stronach brało w niej udział ponad siedem milionów oficerów i żołnierzy. [...] Bitwa o Moskwę toczyła się na terytorium wielkości Francji i trwała ponad pół roku". Ciekawym rozwiązaniem ukazania skali bitwy o Moskwę są zestawienia z wydarzeniami wojennymi w Londynie zarówno pod względem militarnym jak i społecznym. Dzięki tym porównaniom czytelnikowi łatwiej jest zrozumieć nie tylko podawane liczby, ale także zachowania i decyzje ludzi zarówno z najwyższego szczebla władzy jak i szarych obywateli.
Autor „Moskwy 1941″ nie skupia się tylko na decyzjach i rozkazach sztabu, ich znaczeniu i konsekwencjach czy działaniach zbrojnych. Bogato opisuje życie głównych dowodzących (szczególnie pozytywnie postać gen. Rokossowskiego), ale także szeregowych żołnierzy. Nie brakuję historii pełnych odwagi, poświęcenia i wzruszeń, jak np. snajperek Poliwanowej i Kowszowej czy Pietii Sahajdacznego, ale też i tych o propagandowym wydźwięku jak losy Zoi Kosmodiemianskiej, co też jest zawsze podkreślane przez Braithwaite'a.

Historia największej bitwy II wojny światowej to historia także miasta i jego mieszkańców w najtrudniejszych dla niego chwilach. Braithwaite sięgnął do obszernych materiałów źródłowych, jak np. zapiski Doktora Piotra Millera, historyka, który przekonał Akademię Nauk ZSRR, aby dokumentować zmiany w codziennym życiu Moskwy pod wpływem wojny, a także przeprowadził szereg wywiadów z naocznymi świadkami lub z osobami z nimi spokrewnionymi, żeby wymienić tylko córki gen. Żukowa. Dzięki tej pracy możemy dowiedzieć się o tym co pisała „Prawda" czy „Wieczerniaja Moskwa", dlaczego powieść Tołstoja „Wojna i Pokój" cieszyła się taką popularnością, czym zajmowali się aktorzy Teatru Bolszoj, jaki był repertuar kin i teatrów, a nawet, ile dzieci urodziło się w moskiewskim metrze podczas nalotów.

„Moskwa 1941″ to przede wszystkim książka o mieszkańcach wielkiego miasta, którym przyszło żyć i bronić swojej stolicy podczas II wojny światowej. Bogactwo materiałów archiwalnych, osobistych i unikalnych wspomnień sprawia, że przed czytelnikiem ukazuje się realistyczny obraz największej bitwy II wojny światowej w sposób godny amerykańskiej superprodukcji.