Czesław Miłosz

O podróżach w czasie

O podróżach w czasie to tom najważniejszych esejów i szkiców Czesława Miłosza powstałych w ostatnich dziesięciu latach życia pisarza. Składają się nań teksty o literaturze, jej powinnościach i uzależnieniach od rynku, o religii i duchowości, książkach, które go zafascynowały, przede wszystkim jednak o przyjaciołach i ludziach, których znał, a których żywoty zasługują na ocalenie. Wśród bohaterów tego tomu są żegnani przez poetę Jerzy Giedroyc i Jerzy Turowicz, Paweł Hertz i Gustaw Herling-Grudziński, Thomas Merton i Denise Levertov. Bohaterami szkiców Miłosza są Wisława Szymborska i Julia Hartwig, Stanisław Barańczak i Seamus Heaney. Temperatura związków łączących autora z innymi ludźmi sprawia, że otrzymujemy nie sentymentalne wspomnienia, ale wielowymiarowy, pogłębiony, ostry obraz epoki. To także medytacja nad czasem, wysiłek odkrywania sensu w zmienności ludzkich losów, próba odpowiedzi na najważniejsze pytania: co jest rysem charakterystycznym minionego stulecia? Jaki jest obraz człowieka XX wieku? Czy z konfrontacji sacrum i profanum można wydobyć harmonijny sens? Wyłania się z tej książki portret autora, któremu namiętne zainteresowanie światem i czerpana z tego radość pozwalają przezwyciężać depresje samotnika, a długie życie, dojrzałość i mądrość ofiarowują niezależność sądów i dystans umożliwiający przenikliwe odczytanie współczesnego świata. Czesław Miłosz to nie tylko świadek swej epoki, lecz także - w sferze mentalnej i duchowej - jej twórca.