Irena Grudzińska-Gross, Jan Tomasz Gross

„W czterdziestym nas Matko na Sibir zesłali..."

Nowe wydanie książki, która - po jej publikacji w drugim obiegu - stała się pozycją kultową. Wiktor: „10 lutego zamkniento nas w towarowym wagnie gdzie z nami było 38 osób. Jechaliśmy bardzo długo wody nie było. Moje najsmulniejsze dni były gdy nie miałem chleba. [...] Siostra umarła z głodu”. Mieczysław: „Gdy przywieźli nas do Uzbekistanu kazali nam iść tegosz dnia do roboty. Niedawali nam przez 5 dni co do jedzenia tylko wyśmiewali się z nas i wyzywali nas o ty morda Polska. Ganiali małych dzieci do ro¬boty znędzali się nad nimi. [...] Po kilku tygodniach umarło dwoje dzieci i dwoje starszych ludzi z głodu”. Świadectwa Polaków przechowywane w Instytucie Hoovera w Stanford stały się dla Ireny Grudzińskiej-Gross i Jana T. Grossa podstawą do stworzenia tomu „W czterdziestym nas Matko na Sibir zesłali”.Ten - opatrzony wstępem i komentarzami autorów - zbiór wstrząsających opowieści ofiar masowych deportacji na wschód to lektura, która na długo pozostaje w pamięci. Porusza swoim autentyzmem i jest żywą lekcją historii. Szczególnie przejmują - spisane na poplamionych kawałkach papieru, koślawymi literami - zapiski przeżyć dzieci.„W czterdziestym nas Matko na Sibir zesłali” to jedna z najważniejszych książek na temat sowieckiej okupacji Polski.